آمریکا برجام را رد می کند؟
پاسخ آمریکا به بسته پیشنهادی ایران مثبت است یا منفی؟ لارا روزن روزنامه نگار آمریکایی در آخرین تحلیل خود نوشته است:« منابع میگویند که آمریکا احتمالا تصمیم خود را درمورد پاسخ ایران به پیشنویس اتحادیه اروپا برای احیا برجام گرفته اما در حال مشورت با متحدانش از جمله سه کشور اروپایی، اسرائیل و… است» او پیشتر از قول علی واعظ نوشته بود: «من شک دارم که پاسخ آمریکا به خواستههای ایران بله باشد. احتمالا پاسخ آمریکا یک نه یا یک چیز میانی خواهد بود. اگر ایران همچنان درخواستهای بیشتری داشته باشد، نمیدانم این روند چگونه میتواند ادامه یابد.»
اخبار منتشر شده در روزهای اخیر بیشتر به سمت واکنش منفی آمریکا میل داشته تا مثبت. ایران درحالی پاسخ خود به ابتکار اروپا برای نهایی شدن توافق وین را ارائه داده که انتظار میرفت آمریکا تا روز چهارشنبه به این طرح آری بگوید. با این حال گفته میشود نه تنها غرب این طرح را تایید نکرده، بلکه حالا رسانههای آمریکایی هشدار میدهند، ممکن است توافق به نتیجه نرسد!
پاشنه آشیل کنگره
برگزاری انتخابات میان دورهای کنگره آمریکا در ماه نوامبر، نزدیک است و اولویت اصلی دولت بایدن هم فعلا و قطعا تمرکز بر پیروزی در این انتخابات است و هرچیزی که احتمال بدهد به این پیروزی آسیب خواهد زد را قطعا از نظر دور نخواهد داشت. جریان رسانهای وابسته به اسراییل سعی تا کنون سعی در نشر اطلاعاتی داشته با این سمت و سو که گویا بایدن و دولت دمکرات امتیازات زیادی به ایران داده است.
اتفاقات هفته گذشته در آمریکا هم گرچه مستقیم ارتباطی با پرونده هستهای ایران نداشتند، اما حواشی پررنگی داشتند که سایه آنها میتواند بر فشار بیشتر به ایران بیانجامد.از حمله خبر سوءقصد به جان بولتن تا حمله به سلمان رشدی.این موضوع موجب شد تا صدای مخالفان توافق هستهای با ایران در آمریکا به ویژه لابی اسراییل بار دیگر بلندتر شود.
منتقدان توافق با ایران مدتهاست که در کنگره آمریکا رهبران این کشور را از هرگونه توافق با ایران باز میدارند. این لابی توانایی این را دارد که دموکراتها را در انتخابات زمین بزند. شاید برای همین لارا روزن در نوشته خود اشاره به این داشته که دولت بایدن در حال مشورت با متحدانش از جمله اسراییل است!
پایگاه خبری آکسیوس به نقل از مقامات آمریکایی نوشته که دولت جو بایدن رئیسجمهور آمریکا سعی کرده است طی روزهای اخیر به اسرائیل اطمینان دهد که امتیازات جدیدی به ایران نداده است.آکسیوس به نقل از یک منبع در کاخ سفید که هویت وی را اعلام نکرد، افزود که توافق ممکن است نسبت به دو هفته قبل نزدیکتر باشد، اما همچنان برخی شکافها وجود دارد. آکسیوس پیش از این هم اعلام کرده بود که یائیر لاپید نخستوزیر رژیم صهیونیستی در پیامی به کاخ سفید مدعی شده است که پیشنویس توافقی که اتحادیه اروپا به ایران ارائه کرده، از خطوط قرمز دولت بایدن عبور کرده است.
تعلیق به ضرر ایران است
این احتمال وجود دارد که بایدن در صورتی که احساس کند توافق موقعیت او را در انتخابات آتی به خطر خواهد انداخت، نه صرفا با یک جواب منفی بلکه با در تعلیق نگه داشتن توافق، فعلا بازی را تا تعیین تکلیف انتخابات معلق کند. اما آیا این تعلیق به نفع ایران است؟ قطعا خیر. از آنجایی که سرعت تحولات در عرصه بینالمللی بالاست و بازیگران ذینفع توافق صرفا در ایران و آمریکا خلاصه نمیشوند. هر تغییر وضعیتی میتواند روی آینده توافق تاثیر بگذارد. مثلا روسیه یکی از بازیگران اصلی این عرصه است.
اتفاقاتی مانند سوقصد به الکساندر دوگین- فردی که از او به عنوان ایدئولوگ دولت پوتین یاد میشود- که منتنج به کشته شدن دخترش شد میتواند سطح تنش را در روابط بینالملل افزایش دهد و از سویی چون ایران خودش را در بلوک شرق و هم پیمان روسیه تعریف کرده است طبیعتا او هم از تاثیر تحولات نظام بین الملل ناشی از این سوء قصد یا اتفاقات مشابه در رابطه روسیه و جهان غرب به دور نخواهد بود.
هرگونه تعویق و تعلیق در توافق میتواند هم اولویتهای نظام بین الملل و هم امکانهای ایران را دستخوش تغییر کند و شاید اگر بدبینانه نگاه کنیم میتواند منتج به شکست مذاکرات شود. آن هم درحالی که به نظر میرسد ظرف زمانی برای رسیدن به توافق کاملا تکمیل شده و موعد گرفت تصمیم بزرگ فرا رسیده است.