درخشش ستاره شانس راست میانه با افول جنبش پنج ستاره
درخشش ستاره شانس راست میانه با افول جنبش پنج ستاره؛ با آرام شدن اوضاع پس از جنگ های جهانی، نخستین گام ها در جهت تشکیل یک حکومت کثرت گرا و دمکرات برداشته شد و قانون اساسي ایتالیا در سال ۱۹۴۷ به تصويب رسید.
در این دوره دو حزب دمکرات مسیحی و کمونیست در عرصه سیاسی این کشور ظهور کردند. به مرور زمان به دليل فرهنگ سیاسی خاص این کشور،تعداد احزاب بطور چشمگیری افزایش یافت.
برخی از احزاب جدید، توسط رهبران حزب به دنبال اختلافات و تفرقه درون حزبی و یا توسط نمایندگان درون یک حزب تاسیس شدند. در درون احزاب به جای ایجاد یک فضای گفت و گو برای رسیدن به یک نقطه تفاهم برای هدایت حزب، گروه‌های مختلف بر مواضع خود اصرار میورزند و این خود باعث ایجاد یک نوع روحیه انعطاف ناپذیری درون حزبی می‌باشد.
از دیگر ویژگی های سیاست داخلی ایتالیا، شکل گیری ائتلاف ها بعد از انتخابات می‌باشد و به همین علت اصولا احزاب ائتلافی دارای ساختاری ناهمگون هستند که فقط و فقط منافع سیاسی مشترک، آنها را برای یک دوره کوتاه مدت درکنارهم قرار می دهد تا باهم از مزایای قدرت بهره برداری کنند.
ساختار سیاسی معیوب دشمن ثبات دولت ها
تزلزل سیاسی در این کشور که ریشه در فرهنگ سیاسی نخبگان و احزاب سیاسی آن دارد در کنار نظام دو مجلسی با مجموعه اختیارات یکسان، اصلاحات سیاسی را با موانع و دشواری های زیادی مواجه کرده است.هر لایحه دولتی که در مجلس نمایندگان به رای گذارده می‌شود، پس از تصویب مجددا باید به تصویب مجلس سنا هم برسد و انجام هرگونه تغییر در سنا مستلزم تصویب مجدد در مجلس نمایندگان می‌باشد.
این ساختار باعث محدود شدن آزادی عمل دولت ها برای بکارگیری برنامه ها و زمان بر بودن تصویب و تایید لوایح دولتی است.تمام این عوامل باعث بی ثباتی و ناکارآمدی دولت‌ها می‌شود. بی تردید، در چنین فضایی، احزاب و جنبش های پوپولیستی از اقبال خوبی برای ورود به عرصه قدرت برخوردار هستند، در همین راستا، ما شاهد شکل گیری جنبش پنج ستاره در یک دهه گذشته بودیم.
کمدین ایتالیایی و سودای سیاست ورزی
در سال ۲۰۰۹ ، کمدین و فعال سیاسی مشهور، بپه گریلو، به همراه کارآفرین وب، جان روبرتو کازالجو، جنبش پنج ستاره را تاسیس کردند. این جنبش در نخستین سال‌های فعالیت خود توانست در انتخابات محلی میزان آرای چشمگیری را از آن خود کند. همینطور، در انتخابات عمومی سال ۲۰۱۳، برای اولین بار در ایتالیا کاندیداهای جنبش پنج ستاره بصورت آنلاین با رای مستقیم حامیان جنبش انتخاب شدند.
حزب پنج ستاره توانست بالاترین میزان رای را که معادل ۵۵.۲۵ درصد از آرای داخل و ۶۷.۰۹ درصد در از آرای خارج از این کشور بود را کسب نموده و از حزب دمکرات (با کسب ۴۲.۲۵ درصد رای داخل ایتالیا و ۹.۲۹ درصد آرای خارجی) پیشی بگیرد. در ادامه، سال ۲۰۱۴، در انتخابات پارلمان اروپا جنبش پنج ستاره توانست ۱۵.۲۱ درصد آراء را از آن خود کند.
از ویژگی های این جنبش می‌توان از رویکرد پوپولیستی، ماهیت ضد ساختارگرا، ماهیت ضدجهانی سازی، ضد اروپا و ضد مهاجرتی نام برد، و بدلیل همین ویژگی ها این جنبش بعنوان یک حزب راست جدید در نظر گرفته شد.
صعود و افول جنبش پنج ستاره در آسمان سیاست
انتخابات ۲۰۱۸، برای جنبش پنج ستاره با موفقیت چشمگیری همراه بود و آنها توانستند پیروز انتخابات شده و برای اولین بار در جایگاه تشکیل دولت قرار گرفتند. پس از این موفقیت، رهبران حزب به موقعیت های دولتی و پارلمانی دست یافتند و دیری نگذشت که طعم شیرین قدرت چنان جذاب بود که تعدادی از اعضای این حزب ماندن در قدرت را به مومن ماندن به تعهدات و وعده های انتخاباتی ترجیح دادند.
در نهایت این جنبش هم به اختلافات درون حزبی دچار گشت و اعضاء به دو گروه آرمان گرایان تندرو و دولتی ها تقسیم شدند. و در پی آن، بخش عمده ای از آرای جنبش به نفع سایر احزاب سنتی ریزش نمود و نمایندگان حزب جذب احزاب مخالف گردیدند. پر واضح است که اینگونه رفتارهای سیاسی، باعث خدشه وارد شدن به چهره اعضاء و نمایندگان جنبش در نزد افکار عمومی و حامیان آنها شده و جنبش پنج ستاره با بحران مواجه شد.هرچند که همه گیری کرونا و آسیب های ناشی از آن باعث به تاخیر انداختن سقوط دولت ائتلافی پنج ستاره- دمکرات شد اما مانع از فراهم ساختن زمینه برای تشکیل دولت تکنیکی به رهبری ماریو دراگی نشد.
